Musica per archi, 1968

Kategoria: 5. orkiestrowe

posłuchaj

Orkiestra Jeunesses Musicales
dyr. Jean Jaques Degremont

obsada: 24 vn (4 gr./6 instr.), 12 vl (4 gr./3 instr.), 12 vc (4 gr./3 instr.), 8 cb
rok i miejsce powstania: 1968, Częstochowa
czas trwania: ca 12’
ilość taktów: notacja beztakotowa
prawykonanie: 22.II.1972, Wrocław
Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Wrocławskiej
Tadeusz Strugała – dyrygent

inne wykonania: 16.IV.1993, Częstochowa
Orkiestra Symfoniczna Państwowej Filharmonii w Częstochowie
Jerzy Kosek – dyrygent

1 października 2004, Częstochowa, Sala Koncertowa Filharmonii Częstochow-skiej
100 lat szkolnictwa muzycznego w Częstochowie 1904-2004. Koncert inaugu-racyjny
Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Częstochowskiej
Tomasz Bugaj – dyrygent

wydania: nie wydany
nagrania: 22.II.1972, T. Strugała, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Wrocławskiej, live; analogowe (taśma 9’5)

16.IV.1993, J. Kosek, Orkiestra Symfoniczna Państwowej Filharmonii w Częstochowie, DAT („Classicord”, Warszawa), 5’31”

16.IV.1993, J. Kosek, Orkiestra Symfoniczna Państwowej Filharmonii w Częstochowie, Live, Video (amatorskie) 5’31”
.
rękopis: BN Mus. 4791
materiały: CBN 50328 (partytura + głosy), ZKP N/40252 (partytura)
uwagi: pierwotny tytuł - „Musica per quattro gruppi d’archi”;
wyróżnienie na XI Konkursie Młodych Kompozytorów Polskich, 1968;

komentarze:
„Musica na cztery grupy smyczków (...) jest jednoczęściowym utworem o wyraźnej odcinkowej strukturze, w którym kompozytor wykorzystuje dość szeroko możliwości sonorystyczne kwintetu smyczkowego. Zwarta i logiczna konstrukcja oraz oszczędność wypowiedzi są niewątpliwymi walorami tej interesującej kompozycji.”
Stanisław Krukowski,
IX Wrocławski Festiwal Polskiej Muzyki Współczesnej. Uroczysta inauguracja,
„Gazeta Robotnicza” 23.II.1972.

„Już pierwszy koncert w wykonaniu gospodarzy (Orkiestra Filharmonii Wrocławskiej, dyr. T. Strugała) przyniósł miłe odkrycie: Musica per quattro gruppi d’archi (prawykonanie) Wojciecha Łukaszewskiego, urodzonego w 1936 r. Kompozytor nie wykraczając poza konwencjonalne środki artykulacji wydobył z instrumentów smyczkowych ładne, smakowite brzmienia i doskonale połączył walory sonorystyczne zespołu (bogato zróżnicowane) z pomysłami z zakresu „interwałowego” w poszczególnych partiach, ujmując je w zgrabnej, zwięzłej i dobrze rozplanowanej formie. Proste motywy parodźwiękowe, bliskie czasem bartokowskiej „rotacji chromatycznej”, powtarzane w rozmaitych - gęstych - splotach polifonicznych, zbiegają się czasem w brzmienia typu klasterowego. Efektownie rozegrany jest też kontrapunkt „przestrzenny” czterech rozstawionych grup smyczkowych. Całość bardzo miła dla ucha, zręczna, w dobrym guście, konsekwentnie skonstruowana.”
Tadeusz A. Zieliński,
IX Wrocławski Festiwal Polskiej Muzyki Współczesnej,
„Ruch Muzyczny”, 16 - 30.IV.1972, nr 8.

Można tu zauważyć pewne wpływy Witolda Lutosławskiego, na przykład fragment rozpoczynający się na stronie trzeciej kopii rękopisu przywodzi na myśl Muzykę żałobną. (...) W utworze tym występują odcinki aleatoryczne. Pewne fragmenty wykonawcy realizują tu do-wolnie pod względem rytmicznym. W ramach tych odcinków zaznaczone są miejsca, w których poszczególne sekcje instrumentalne wyłączają się z gry po zrealizowaniu zapisu na znak dyrygenta. „Zagęszczenia” harmoniczne, klastery, powtarzające się dźwięki, to cechy charakterystyczne tego utworu. W kompozycji tej śledzimy wciąż nowe zestawy brzmieniowe różnych grup instrumentów smyczkowych, operujących podobnymi motywami. Musica per quattro gruppi d’archi jest jednoczęściowym utworem o wyraźnej odcinkowej strukturze, w którym kompozytor wykorzystuje dość szeroko możliwości sonorystyczne kwartetu smyczkowego.”
Maria Bączyńska-Rajchel,
Katalog tematyczny dzieł Wojciecha Łukaszewskiego,
(praca magisterska), Częstochowa 1981.

„Musica per quattro gruppi d’archi (...) jest utworem utrzymanym w nowej sonorystycznej technice z elementami swobodnie traktowanej dodekafonii i fragmentami aleatorycznymi. Skrzypce, altówki, wiolonczele i kontrabasy podzielone są na cztery grupy. Muzyka rozwija się w oparciu o dialogi tych grup, ich nakładanie się i przeciwstawianie rejestrów i faktury. Po potężnej kulminacji dynamicznej, opartej na ruchliwych motywach, następuje stopniowe wyciszenie brzmienia, redukowanego w zakończeniu przez klastery do pojedynczego dźwięku skrzypiec.”
Izabela Pacewicz,
Pamięci Wojciecha Łukaszewskiego,
omówienie programu Koncertu Monograficznego Wojciecha Łukaszewskiego, 16.IV.1993.