Trzy pieśni na sopran i fortepian, sł. Elżbieta Cichla-Czarniawska, 1975

Kategoria: 3. pieśni

posłuchaj
posłuchaj
posłuchaj

wyk. Maria Mitrosz - sopran
Marcin Łukaszewski - fortepian

obsada: sopran, fortepian
tekst: Elżbieta Cichla - Czarniawska (ur. 1935)
pieśni: I Różowo kwitnie skrzydełko powietrza

Różowo kwitnie skrzydełko powietrza
gdy odrastamy uczynieni w ogniu

liście podchodzą cień upiąć głęboki
nad paleniskiem obleczonym w czułość

i tylko oczy sięgają dna ziemi
gdzie wzbiera echo nieruchomych godzin

i tylko ręce rozchylają przestrzeń
aby z niej wyjąć nagłą rzeźbę bólu

II Chwila gdy pod wybuchem ręki

Chwila
gdy pod wybuchem ręki
zapala się mój ogród


więc wyłuskane drzewo z krwi
i krew zatapia
zbocza wiatru

niepewna przestrzeń
szkic przerwany
to sen
wydarte z ognia źródło

imię jest popiół
płacz tlejący
długie adwenty pustych nocy

chwila
gdy pod wybuchem ręki
skomlenie gwiazd
zabija niebo

więc umie lęk swój
i nienawiść
słowo
wędrówka przez upały

III Wyśpiewają ciemność jałowce

Wyśpiewają ciemność jałowce
aż po rzęsy
wbolałe w twarz matki
tu
pod usypiskiem martwych gwiazd
jaki dosłowny
jest szloch

i biczuje upartą pamięć
gałązka
strącona od wystrzału

mamo

owocuje krzak jałowca
zbierz mnie w głód twoich dłoni


rok i miejsce powstania: 1975, Częstochowa
czas trwania: ca 7’
ilość taktów: 153 (65 + 46 + 42)

prawykonanie: 21. V. 1975, Częstochowa
Anna Porwik Pniok - sopran
Henryka Zasempa - fortepian

inne wykonania: 26. XI. 1976, Częstochowa
Violetta Waniek - sopran
Krystyna Mikołajewska - fortepian

23. III. 1977, Częstochowa
Anna Porwik Pniok - sopran
Henryka Zasempa - fortepian

24. III. 1977, Częstochowa
Anna Porwik Pniok - sopran
Henryka Zasempa - fortepian

19. IX. 1978, Paryż
Dorota Mężyk - sopran
Janusz Polański - fortepian

20. XI. 1978, Warszawa
Bożena Betley - Sieradzka - sopran
Alicja Liwska - fortepian

27. IV. 1979, Częstochowa
Bożena Betley - Sieradzka - sopran
Irena Zalewska - fortepian

22. IX. 1979, Warszawa
Bożena Betley - Sieradzka - sopran
Alicja Liwska - fortepian

14. IV. 1983, Częstochowa (Wyśpiewają ciemność jałowce)
Małgorzata Gosławska - sopran
Stanisław Tomczyński - fortepian

27. IV. 1994, Częstochowa
Maria Mitrosz - sopran
Marcin Łukaszewski - fortepian

31. V. 1994, Częstochowa
Katarzyna Suska - Zagórska - mezzosopran
Maciej Zagórski - fortepian

9 maja 1997, Częstochowa, Sala Kameralna Filharmonii Częstochowskiej
Koncert kompozytorów częstochowskich
[Rózowo kwitnie..., Wyśpiewają ciemność...]
Renata Landowska-Szczerbaczewicz – sopran
Marcin Łukaszewski – fortepian

8 grudnia 1997, Częstochowa, Ośrodek Promocji Kultury „Gaude Mater”
Koncert kameralny towarzyszący promocji książki Marcina Łukaszewskiego Wojciech Łukaszewski – życie i twórczość
Maria Mitrosz – sopran
Marcin Łukaszewski – fortepian

14 października 2001, Szczecin, Zamek Książąt Pomorskich
XVII Jesienny Salon Muzyczny
Katarzyna Suska – mezzosopran
Maciej Zagórski – fortepian


wydania: nie wydany
nagrania: 1) analogowe (taśma 19’), brak bliższych danych;
2) analogowe (taśma 19’), Violetta Waniek - sopran, Krystyna Mikołajewska - fortepian, 26. XI. 1976, live, (fragment audycji radiowej);
3) analogowe (Polskie Radio), Bożena Betley-Sieradzka - sopran,
Alicja Liwska - fortepian, 18.IX.1980, 8’ 00’’;
4) analogowe (amatorskie - kaseta magnetof.), Małgorzata Gosławska - sopran, Stanisław Tomczyński - fortepian, 14. IV. 1983, live;
5) analogowe (amatorskie - kaseta magnetof.), Maria Mitrosz - sopran, Marcin Łukaszewski - fortepian, 27. IV. 1994, live, 3’ 37’’, 2’ 48’’, 1’ 32’’;
6) DAT, Sala Koncertowa AMiFC, Warszawa, Maria Mitrosz - sopran, Marcin Łukaszewski - fortepian, 21. V. 1994, 3’ 52’’, 2’ 50’’, 1’28’’;
7) analogowe (amatorskie - kaseta magnetof.), Katarzyna Suska - Zagórska - mezzosopran, Maciej Zagórski - fortepian, 31. V. 1994, live,
3’ 22’’, 2’ 15’’, 3’ 03’’.
rękopis: BN Mus. 6063
materiały: w posiadaniu rodziny
komentarze:
„Inspiracją dla kompozytora były wiersze E. Cichli-Czarniawskiej, znanej w środowisku częstochowskim poetki, autorki kilku tomików poetyckich oraz powieści.Teksty pochodzą z tomiku Wielkie małe głody. Pieśni powstały w maju 1975 roku i w tym samym miesiącu odbyło się ich prawykonanie podczas koncertu poświęconego twórczości kompozy-torów związanych z Częstochową. Muzyka, dysponująca oszczędnymi środkami warsztato-wymi, znakomicie podkreśla klimat emocjonalny tekstu. Liryzm, sąsiadujący z niepokojem i dramatyzmem, składają się na sugestywną wyrazowość pieśni. Linia melodyczna partii wo-kalnej posiada wyraźnie zarysowany kontur melodyczny,silnie eksponowana jest w niej rola interwału. Przebieg rytmiczny zmienny, falujący o cechach rubata wraz z partią fortepianową o zróżnicowanej fakturze, strukturach dźwiękowych i kolorystyce znakomicie podkreśla zmienność klimatu emocjonalnego.”

Wanda Malko, komentarz do Trzech Pieśni na sopran i fortepian do słów E. Cichli - Czarniawskiej, brak bliższych danych, ( prawdopodobnie z prelekcji podczas koncertu - ? ).

„Pieśni te mają specyficzny liryczny nastrój. W pierwszej z nich partii fortepiano-wej autor powierza charakterystyczne współbrzmienia seksty, sekundy i tercji. W partii so-pranu melodyka rozwija się motywicznie. Rozległy ambitus melodii, atonalność, »porwana« melodyka, to cechy, które spotykaliśmy już w poprzednich pieśniach Łukaszewskiego. Dla akompaniamentu części III bardzo charakterystyczne są wielodżwięki »zlewające« się cza-sami w »plamę dźwiękową«.”
Maria Bączyńska - Rajchel, op. cit., s. 93.